Zaimki pytające i wykrzyknikowe

Co prawda tylko część z pytajników to zaimki, reszta przysłówki, albo przymiotniki, ale nie ma to znaczenia, kiedy chcemy ich poprawnie użyć, więc dla wygody, tutaj omówię wszystkie.

Wszystkie słówka używane do tworzenia pytań i wykrzyknień są zawsze akcentowane, zazwyczaj będą znajdować się na początku zdania, ale może im też towarzyszyć przyimek stawiany przed nimi.

​

QUÉ

¿Qué? ma dwa podstawowe znaczenia.

 

Jako 'co?' funkcjonuje podobnie jak w polskim: ¿qué haces?, ¿qué ves?, ¿qué tienes?, ¿qué es esto?, ¿qué quieres tomar?; będziemy stawiać po nim czasownik.

 

Druga funkcja to: 'jaki?', 'który?'

¿Qué hora es?

¿Qué tiempo hace?

¿Qué número tienes?

¿Qué color te gusta más?

 

W tej funkcji jest często mylony z '¿cuál?', który, owszem, oznacza to samo, ale inaczej konstruujemy z nim zdanie. Możemy zapytać:

¿Qué coche prefieres?                lub                       ¿Cuál prefieres?

¿Qué dirección tienes?               lub                       ¿Cuál es tu dirección?

¿Qué cantante te gusta más?  lub                       ¿Cuál es tu cantante favorito?

​

Jak łatwo zauważyć po qué stawiamy rzeczownik, po cuál- czasownik. (Ale tylko w funkcji: jaki?, który?, bo w znaczeniu co?, po qué znajdował się czasownik.)

​

¿Qué? może się również połączyć z wieloma przyimkami.

¿por qué?- to dlaczego?, z jakiego powodu?

¿para qué?- w jakim celu? po co?

¿de qué?- może oznaczać o czym? albo z czego?

¿con qué?- z czym? albo czym? (w sensie narzędzia, którym coś robimy, np. ¿con qué escribes?- czym piszesz?

¿a qué?- w zależności od użytego czasownika (np. ¿a qué te dedicas?- czym się zajmujesz?)

​

Qué jest również najczęściej używanym wykrzyknikiem.

Qué guapo        Qué guapo es            Qué guapo es Pedro                   Qué chico más guapo

Qué rica              Qué rica está             Qué rica está la paella                 Qué paella tan rica 

​

QUIÉN/QUIÉNES

¿Quién? to po prostu 'kto', ale nie można zapominać, że ma inną formę w liczbie mnogiej. Czyli jeśli pytamy o większą liczbę osób, to od razu tak konstruujemy pytanie:

¿Quién es este chico?

¿Quiénes son estos señores?

¿Quién viene conmigo?

¿Quiénes vienen conmigo?

​

¿Quién? również może połączyć się z wieloma przyimkami:

 

de quién- o kim? lub czyj? 

¿De quién hablas? 

¿De quién es esto?

 

para quién- dla kogo?  

¿Para quién traes eso?

 

a quién- stoi przed dopełnieniem  

¿A quién le ayudas?- komu pomagasz?

 

con quién- z kim?

¿Con quién vives?

​

CUÁL/CUÁLES

¿Cuál? to: jaki?, który? lub jacy?, którzy? w liczbie mnogiej (¿cuáles?)

¿Cuál es tu cantante favorito?

¿Cuáles son tus cantantes favoritos?

¿Cuál te gusta? 

¿Cuáles te gustan?

​

Przy ¿cuál? możemy również wyznaczyć grupę, z której pytany ma wybrać:

¿Cuál de estos te gusta más?

¿Cuál de mis cuadros prefieres?

¿Cuáles de tus amigos van contigo?

 

CUÁNTO

¿Cuánto? to pytanie o ilość.​

Może połączyć się z samym czasownikiem:

¿Cuánto estudias?

¿Cuánto trabajáis?

​

Może połączyć się z rzeczownikiem, ale wtedy należy uzgodnić końcówkę z liczbą i rodzajem rzeczownika:

¿Cuánto dinero?

¿Cuánto tiempo?

¿Cuánta gente?

¿Cuánta agua?

¿Cuántos bolígrafos?

¿Cuántos minutos?

¿Cuántas sillas?

¿Cuántas amigas?

​

W ten sam sposób działa jako wykrzyknik:

¡Cuánto comes!

¡Cuánto dinero!

¡Cuánta gente!

¡Cuántos problemas!

¡Cuántas propuestas!

​

CÓMO

¿Cómo? to jak. Jak? czyli w jaki sposób? Ale też jaki? jaka?, ale nie w znaczeniu który, tylko jaki, pod względem cech. Będziemy więc odpowiadać na pytanie ¿cómo? przymiotnikami lub przysłówkami.

¿Cómo estás?            Bien.

¿Cómo es tu madre?         Paciente y generosa.

¿Cómo vas al trabajo?       En autobús.

¿Cómo son las clases?      Fáciles y divertidas.

¿Cómo va tu proyecto?     Fatal.

​

¿Cómo? mona zastąpić pytaniem ¿qué tal? jeśli pytamy o subiektywne odczucia, opinię, a nie fakty. W powyższych pytaniach można więc użyć ¿qué tal? we wszystkich, oprócz pytania o środek transportu, bo tam odpowiedź jest konkretna.

​

¡Cómo! może być również użyte jako wykrzyknik.

¡Cómo canta Amaya!

¡Cómo cocina tu madre!

¡Cómo se queja Alejandro!

​

DÓNDE

¿Dónde? znaczy gdzie? 

¿Dónde vives? ¿Dónde estáis? ¿Dónde pones los vasos?

​

¿Dónde? może połączyć się z wieloma przyimkami. Najczęstsze połączenie to ¿adónde?- dokąd? Jest to o tyle nietypowe połączenie, że pisane łącznie. W hiszpańskim, podobnie jak w polskim często zamiast 'dokąd' mówi się 'gdzie' czyli:

¿Adónde vas?                lub             ¿Dónde vas?

¿Adónde queremos llegar?          

 

Inne typowe połączenia to:

¿De dónde? - skąd?

¿Hacia dónde? - w jakim kierunku?

¿Hasta dónde? - dokąd?

¿Por dónde? - którędy? (przez jakie miejsce)

​

CUÁNDO

¿Cuándo? czyli kiedy. Po ¿cuándo? postawimy czasownik: 

¿Cuándo es tu cumpleaños?

¿Cuándo vuelves?

¿Cuándo vamos al parque?

​

Może również połączyć się z przyimkami:

¿Desde cuándo? - od kiedy?

¿Hasta cuándo? - do kiedy?

¿Para cuándo? - na kiedy?

​

​

​